فاش شدن عملیات مخفی سیا برای دستکاری مزارع خشخاش افغانستان

روزنامه واشنگتن‌پست برای نخستین بار از یک مأموریت پنهانی سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) در افغانستان پرده برداشته است؛ عملیاتی که هدف آن کاهش تولید مواد مخدر از طریق دستکاری ژنتیکی مزارع خشخاش بود.

بر اساس این گزارش که روز چهارشنبه منتشر شد، سیا در یک برنامه ده‌ساله، از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۵، دانه‌های اصلاح‌شده خشخاش را با هواپیما بر مزارع افغانستان پخش می‌کرد. این دانه‌ها به گونه‌ای طراحی شده بودند که گیاه حاصل از آن‌ها تقریباً هیچ میزان مرفین تولید نکند، در حالی که ظاهرشان برای کشاورزان جذاب‌تر و قابل کشت دوباره باشد.

دانه‌های یادشده ابتدا در آمریکا پرورش یافته و سپس با دانه‌های معمولی خشخاش ترکیب شدند تا به مرور زمان جایگزین گونه بومی شوند. این عملیات شبانه انجام می‌شد تا توجه کشاورزان جلب نشود. مأموران سیا امیدوار بودند که این دانه‌ها در بازارهای کشاورزی افغانستان پخش شوند و گونه جدید به تدریج غالب گردد.

پیشرفت برنامه از طریق تصاویر هوایی، شنود ارتباطات تولیدکنندگان تریاک و بازدیدهای میدانی پنهانی ارزیابی می‌شد. این عملیات حتی در دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما ادامه یافت و چندین بار در کاخ سفید مورد بحث قرار گرفت، اما به دلیل هزینه‌های سنگین در نهایت متوقف شد.

طی دو دهه گذشته، کشاورزان افغان بارها ادعا کرده بودند که خارجی‌ها با پخش مواد یا بیماری، محصولات آن‌ها را تخریب می‌کنند؛ اکنون مشخص شده است که این شایعات کاملاً بی‌اساس نبوده‌اند.

بیشتر بخوانید