✍یادداشت اختصاصی| ترامپ و طالبان؛ دوستان یا دشمنان؟
پس از پیروزی دونالد ترامپ به عنوان چهل و هفتمین رئیس جمهور ایالات متحده امریکا، اما و اگرها و زمزمه‌های زیادی از نوع برخورد او با طالبان وجود داشته و دارد.
عده‌ای به این باورند که ترامپ از دریچه تقابل با طالبان وارد خواهد شد و چالش‌های زیادی را برای این گروه به‌میان خواهد آورد. از آن طرف شماری هم بدین باورند که ترامپ خود آورنده و زمینه‌ساز به قدرت رسیدن دوباره طالبان بوده و ارتباط خوبی با آنها خواهد داشت.
اما به نظر میرسد که ارتباط بین رئیس جمهور جدید امریکا و طالبان پرچالش خواهد بود.
بگرام، فقط شعار انتخاباتی
مذاکرات دوحه که در زمان ریاست جمهوری ترامپ صورت پذیرفت، بندهایی دارد که امریکا قطعا در آن منافع خود را دیده و سنجیده و بر عملی شدن یا عملی کردن آنها تاکید دارد. یکی از اهداف اصلی واشنگتن در افغانستان، سیطره و از این طریق رصد احوالات رقبای منطقه‌ای است. دونالد ترامپ 27 عقرب سالجاری در یک گردهمایی انتخاباتی در فورت‌داج ایالت آیووا، با انتقاد از تصمیم واگذاری کنترل میدان هوایی نظامی بگرام، ادعا کرد این میدان هوایی از جایی که چین موشک‌های هسته‌ای‌اش را می‌سازد تنها یک ساعت فاصله دارد و اکنون در اشغال چین است. او در این گردهمایی گفته بود که به منظور در دست‌گرفتن کنترل میدان هوایی بگرام، در صورت انتخاب مجدد، به حکومت مستقر در افغانستان یک مذاکره تجاری پیشنهاد خواهد کرد.
هرچند پس گرفتن بگرام برای ترامپ کاری بس دشوار و ناممکن است، ولی به‌نظر میرسد که بیان این موضوع، بخشی از شعارهای انتخاباتی وی بوده، ولی از آنجایی که او یک تاجر است، قطعا از طریق پیشنهادات اقتصادی، تلاش میکند تا طالبان را تحت کنترل خود دربیاورد.
ترامپ و نوع ارتباط با طالبان
مایکل کوگلمان مدیر مؤسسه جنوب آسیایی مرکز ویلسون باتوجه به قدرت رسیدن دوباره دونالد ترامپ نوشت: این احتمال وجود دارد که رئیس جمهور ترامپ با طالبان تعامل بیشتری داشته باشد.
دیدگاهی که با حقیقت همخوانی دارد و دولت جدید امریکا قطعا سیاست معتدل‌تری را با طالبان خواهد داشت، چرا که از جهات مختلف، واشنگتن مجبور است در میدان افغانستانی که اکنون رقبای امریکا به طور عمیق پایگاه وسیع سیاسی و اقتصادی دارند، روابط سالمی را اتخاذ نماید.
چالش‌های فراروی روابط ترامپ و طالبان
البته این ارتباط معتدل بستگی به شرایط دارد و تا زمانیکه طالبان پایبند به اصول و اجرای توافقنامه دوحه باشند و مطیع خواسته‌های کاخ سفید، امریکا دوست شان خواهد بود، اما اگر خلاف آن باشد، یکی از چالش‌هایی که میتواند ترامپ بر علیه طالبان استفاده کند، گزینه تحریم است و از آنجایی که بحران اقتصادی در افغانستان در سطح کلانی گسترده می‌باشد، این میتواند چالش زیادی را برای حکومت نوپای طالبان به‌وجود بیاورد.
چالش بعدی که امریکا در صورت سرپیچی طالبان از توافق دوحه، به‌وجود خواهد آورد، مسئله امنیتی و تروریسم است. نفوذی که واشنگتن در پاکستان دارد، به راحتی میتواند گروهی را تقویت و از آن برعلیه طالبان و ناامنی در افغانستان استفاده نماید. همانطور که در دو دهه جمهوریت در کشور به‌خوبی دیده شد و امریکایی‌ها همه این فوت و فن‌ها را به‌خوبی می‌دانند.
امریکا باخت!
از جانب دیگر طالبان با کشورهای منطقه و همسایه‌ها روابط خوب اقتصادی و سیاسی را برقرار کرده‌اند و از هر حیث، ارتباط سالم‌تر و مفیدتری بین شان برقرار است، ولی از آنجایی که طالبان میلیون‌ها دالر را از امریکا به صورت هفته‌وار و ماهانه دریافت کرده و می‌کنند، نمی‌توانند در برابر امریکا کج‌خُلقی نمایند.
به هر حال ارتباط بین دولت جدید ترامپ با طالبان در نخست سالم‌تر خواهد بود. ولی امریکا برای بازی در میدان افغانستان دیر جنبید و آنرا به رقبای خود باخت. هرچند اعمال تحریم‌ها میتواند برای طالبان چالش بزرگی باشد، ولی ارتباطی که این گروه با همسایگان و کشورهای منطقه برقرار کرده‌است، جایگزین خوبیست برای اینکه توان اقتصادی پیدا کنند و در جهان دو قطبی و چند قطبی به مرور زمان نقشی را به دست اجرا بگذارند.
ارتباط بین طالبان و ترامپ، ارتباط پرچالشی خواهد بود و هرچند اکنون برگ برنده در دستان طالبان است، ولی اگر غفلت کنند، به سرنوشت نظام جمهوریت دچار خواهد شد که پر از دردسر، چالش، ناامنی و صدها مشکلات دیگر بود.
